Mijn contractspartij is failliet. En nu? Diegene die zijn schulden niet kan betalen, gaat uiteindelijk failliet. Dat is vervelend voor zijn schuldeisers die nog geld te vorderen hebben. Maar wat als er lopende verplichtingen zijn die door de failliet of u nog moeten worden nagekomen? Een van de uitgangspunten van het faillissement is dat dit faillissement in beginsel geen invloed heeft op de overeenkomsten die deze partij is aangegaan met anderen. U bent in principe gehouden uw verplichtingen tegenover de failliet na te komen, maar krijgt u uw geld of tegenprestatie nog? De Faillissementswet voorziet niet echt heel duidelijk in deze situatie. De wet geeft wel een mogelijkheid dat de wederpartij van de failliet aan de curator een termijn stelt, waarbinnen de curator zich bereid moet verklaren de overeenkomst alsnog na te komen. Doet de curator dat niet, dan verliest de curator het recht om de nakoming daarvan te vorderen. De overeenkomst blijft echter wel bestaan. Schuldeisers kunnen evenwel van de curator niet eisen dat hij de overeenkomst nakomt. Hen rest niet anders dan hun vordering bij de curator in te dienen. Dit wordt wel genoemd het 'recht van de curator om te wanpresteren’. Eind 2006 heeft de Hoge Raad een arrest gewezen over dit 'recht' van de curator. Uit het arrest blijkt dat het recht om te wanpresteren veel verder gaat dan velen gedacht hebben. Tot vóór de uitspraak van eind 2006 werd veelal aangenomen dat het recht om te wanpresteren van de curator uitsluitend ziet op situaties wanneer van hem een actieve prestatie wordt verwacht, zoals het afleveren of produceren van producten. Algemeen werd aangenomen dat het recht van wanpresteren niet toepasbaar is in situaties wanneer van de curator een passieve prestatie zoals het toestaan of dulden van een situatie wordt verwacht. Denk bijvoorbeeld aan het faillissement van een verhuurder. Moet de curator nu de huurders dulden of mag hij de huurders ontruimen omdat hij op die manier een hogere opbrengst kan realiseren door het pand vrij van huur te kunnen verkopen? In de hiervoor genoemde zaak vorderde de curator ontruiming van gehuurde woningen. Het Gerechthof oordeelde dat de curator dit niet kon doen omdat lopende overeenkomsten blijven bestaan. De curator heeft slechts het recht te wanpresteren wanneer van hem een actieve prestatie wordt verwacht. Hij hoeft niet te doen waartoe de failliet verplicht is, maar moet wel dulden wat de failliet moest dulden. De Hoge Raad komt tot een ander oordeel en overweegt dat de curator ook in geval van een passieve actie, een dulden, het recht heeft te wanpresteren. Vanzelfsprekend vindt ook de curator (uiteindelijk) zijn beperkingen aan het recht van de curator om te wanpresteren in de wet en bijvoorbeeld in de onrechtmatige daad. Voor faillissementssituaties geldt dat voorkomen beter is omdat genezen vaak niet mogelijk meer is. Op basis van dit arrest moet er rekening mee worden gehouden dat de curator zich weinig van contractuele verplichtingen van de failliet hoeft en zal aantrekken. Het is goed daarvan bewust te zijn alvorens met financieel wankele partijen overeenkomsten aan te gaan.
. . . terug naar boven
|